Οι αρχαίοι Έλληνες-Κλασική Εποχή

ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΟ ΨΗΦΙΑΚΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

                       

Πηγή χάρτη

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

•   Κλασική περίοδος: από το τέλος των Περσικών πολέμων μέχρι το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου. Ο χαρακτηρισμός αυτός οφείλεται στο γεγονός ότι την εποχή αυτή διαμορφώθηκαν οι αξίες που αποτελούν τα θεμέλια του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού.

•   Μετά το τέλος των περσικών πολέμων: αυτοπεποίθηση των Ελλήνων, αίσθηση υπεροχής έναντι των βαρβάρων. Η Αθήνα εξελίχθηκε σε ηγεμονική δύναμη, γεγονός που οδήγησε σε σύγκρουση με τη Σπάρτη. Γύρω από τις δύο πόλεις διαμορφώθηκαν δύο μεγάλοι συνασπισμοί που πολέμησαν για περίπου τριάντα χρόνια.

•  Πρώτο μισό του 4ου αιώνα: ωριμάζει η ιδέα για ένωση των Ελλήνων εναντίον των Περσών. Την ιδέα αυτή αξιοποίησε ο Φίλιππος Β και ο γιος του Αλέξανδρος.

•   Α Αθηναϊκή συμμαχία: έδρα ήταν η Δήλος. Τα μέλη της συμμαχίας είχαν στην αρχή τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις. Φόρος των συμμάχων: πλοία ή χρήματα. Η συμμαχία χρησιμοποιήθηκε από τους Αθηναίους ως μέσο επικράτησης εναντίον των Περσών. Ύστερα από λίγα χρόνια χρησιμοποιήθηκε ως μέσο επιβολής των Αθηναίων στις υπόλοιπες Ελληνικές πόλεις.

•   Κίμων: εκπροσωπούσε την αριστοκρατική παράταξη, ήταν υπέρ της συνεργασίας με τη Σπάρτη. Η πολιτική αυτή ανακόπηκε όταν οι Σπαρτιάτες έδιωξαν την Αθηναϊκή στρατιωτική δύναμη που είχε σταλεί να τους βοηθήσει κατά τη διάρκεια εξέγερσης των Ειλώτων στη Μεσσηνία.

•    Πολιτικές ανακατατάξεις στην Αθήνα: Οι δημοκρατικοί με αρχηγό τον Εφιάλτη επικράτησαν και περιόρισαν τις δραστηριότητες των αριστοκρατικών. Ο Κίμων εξοστρακίστηκε, ενώ μετά τη δολοφονία του Εφιάλτη, ηγέτης των δημοκρατικών αναδείχτηκε ο Περικλής. Η Αθηναϊκή συμμαχία μετατράπηκε σε ηγεμονία και το ταμείο μεταφέρθηκε από τη Δήλο στην Αθήνα.

•   Μετά από δεκάχρονη εξορία ο Κίμων επιστρέφει στην Αθήνα. Οι νικηφόρες επιχειρήσεις του Αθηναϊκού στόλου στην Κύπρο εναντίον των Περσών οδήγησαν στη σύναψη συνθήκης ειρήνης με τους Πέρσες(Καλλίειος ειρήνη). Οι Πέρσες αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία των Ελληνικών πόλεων της Μ. Ασίας. Ο Περικλής έκλεισε ειρήνη με τους Σπαρτιάτες για τριάντα χρόνια.
• Περικλής: κυριάρχησε τον 5ο αιώνα, ο οποίος χαρακτηρίστηκε ως χρυσός αιώνας του Περικλή. Εκλεγόταν με δημοκρατικές διαδικασίες κάθε χρόνος στρατηγός. Ήταν προικισμένος πολιτικός με οξυδέρκεια και στα χρόνια του η Αθήνα έφτασε στο απόγειο της πολιτικής και της πολιτιστικής της ανάπτυξης
• Ενίσχυση  δημοκρατικού πολιτεύματος: χρηματική αποζημίωση για τους κληρωτούς άρχοντες, τους βουλευτές και τους λαϊκούς δικαστές. Αυτό το μέτρο ενίσχυσε τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Καθιέρωση θεωρικών: αντίτιμο της ελεύθερης εισόδου των πολιτών στο θέατρο.  
•  Εμπορική επιρροή των Αθηναίων: σύναψη συμμαχιών στη Δύση και ίδρυση της αποικίας των Θουρίων. Ο Πειραιάς εξελίχτηκε σε μεγάλο λιμάνι.
• Έσοδα του Αθηναϊκού κράτους: εκμετάλλευση μεταλλείων, φορολογία, φόρος των συμμάχων και έκτακτες συμφορές, φόρος των μετοίκων, φόροι στα εισαγόμενα και εξαγόμενα προϊόντα.
•   Λειτουργία: δαπάνες στρατιωτικών και θρησκευτικών εκδηλώσεων που αναλάμβαναν οι πλουσιότεροι πολίτες: χορηγία, τριηραρχία, αρχιθεωρία, εστίαση, γυμνασιαρχία. 
• Αίτια πελοποννησιακού πολέμου: α) φυλετική διαφορά β) σύγκρουση πολιτευμάτων γ) ηγεμονικές τάσεις της Αθήνας  Πελοποννησιακός πόλεμος: κράτησε περίπου τριάντα χρόνια. Ήταν ιδιαίτερα καταστροφικός γιατί προκάλεσε υλικές καταστροφές και οδήγησε στην ηθική εξαχρείωση των ανθρώπων. Ταυτόχρονα δημιούργησε τις προϋποθέσεις ανάμειξης των Περσών στις ελληνικές πόλεις. Ο πόλεμος έληξε με ήττα των Αθηναίων και αναγνώριση της Σπαρτιατικής ηγεμονίας στις Ελληνικές πόλεις.  
• 4ος αιώνας: οξύνθηκαν στο εσωτερικό των πόλεων κρατών τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, ενώ πλήθυναν οι συγκρούσεις, που υποκινούνταν πολλές φορές από τους Πέρσες.
•   Ανταλκίδειος ειρήνη: Οι Σπαρτιάτες συμφώνησαν με το βασιλιά των Περσών να του παραδώσουν τις Ελληνικές πόλεις των παραλίων της Μ. Ασίας Διακήρυξαν την αυτονομία όλων των Ελληνικών πόλεων και τοποτηρητές της ειρήνης στην Ελλάδα.
• Την ηγεμονία μετά τους Σπαρτιάτες διεκδίκησαν οι Θηβαίοι(μάχη στα Λεύκτρα και στη Μαντίνεια) 

Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου: Κλασική εποχή - Τράπεζα Θεμάτων from Thanos Stavropoulos