H περίοδος της Λατινοκρατίας και τα ελληνικά κράτη

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ:

1. Πότε άρχισε η Λατινοκρατία;

Με τη διανομή των βυζαντινών εδαφών αρχίζει η περίοδος της Λατινοκρατίας.

2. Πώς μοίρασαν τα βυζαντινά εδάφη οι Λατίνοι μετά την άλωση της Πόλης και ποια λατινικά κράτη δημιουργήθηκαν;

α)Η μερίδα του λέοντος περιήλθε στους Βενετούς, που έλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της Βασιλεύουσας και τα σημαντικότερα λιμάνια και νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου Πελάγους.
β)Ο κόμης Βαλδουίνος της Φλάνδρας πήρε την αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης, από την οποία εξαρτιόταν και
γ) το βασίλειο της Θεσσαλονίκης(περιλάμβανε θρακικά και μακεδονικά εδάφη).
δ) Το δουκάτο των Αθηνών και
ε) η ηγεμονία της Αχαΐας ήταν δύο λατινικά κράτη στη Ν. Ελλάδα, εξαρτημένα από το Βασίλειο Θεσσαλονίκης, κατά το σύστημα της αλυσιδωτής εξάρτησης. Από το δεύτερο γεννήθηκε το Δεσποτάτο του Μυστρά.

3. Ποια ήταν τα τρία ελληνικά κράτη που διατηρήθηκαν;

Μετά την πτώση της Πόλης (1204) οι δυνάμεις του Ελληνισμού βρήκαν καταφύγιο σε τρία ελληνικά κράτη:
α)Το πρώτο από αυτά ήταν η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας που εκτεινόταν στις ΝΑ ακτές του Ευξείνου Πόντου.
β)Το δεύτερο και ισχυρότερο, όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, κράτος ήταν η αυτοκρατορία της Νίκαιας στο ΒΔ τμήμα της Μ. Ασίας, και
γ)το τρίτο ήταν το κράτος της Ηπείρου, που περιλάμβανε την Ήπειρο και την Αιτωλοακαρνανία.

4. Πώς δημιουργήθηκε το δεσποτάτο του Μυστρά; Ποιος το κυβερνούσε; Τι απομένει από αυτό σήμερα;

Μετά τη μάχη της Πελαγονίας (1259) τα κάστρα Μάνη, Γεράκι, Μονεμβασία και Μυστράς παραχωρήθηκαν από τους Φράγκους στο Βυζάντιο και αποτέλεσαν τον πυρήνα ενός μικρού κράτους που απορρόφησε βαθμιαία τις φραγκικές κτήσεις και εξελίχτηκε στο δεσποτάτο του Μυστρά. Αυτό κυβερνιόταν από ένα δεσπότη, αδελφό του βυζαντινού αυτοκράτορα. Πρωτεύουσα του δεσποτάτου ήταν ο Μυστράς. Η πόλη, που έχει σήμερα εγκαταλειφθεί, αποτελεί με τα παλάτια, τα αρχοντικά και τις εκκλησίες της ζωντανή μαρτυρία για το μεγαλείο του πολιτισμού και της τέχνης του δεσποτάτου.

5. Πώς ήταν οι σχέσεις Ελλήνων και Λατίνων;

Τα τέσσερα ελληνικά κράτη συσπείρωσαν τις δυνάμεις του Ελληνισμού κατά των Λατίνων και αποτέλεσαν το φιλόξενο καταφύγιο των Ελλήνων, αποκρούοντας τις επιθέσεις των Λατίνων.

Οι κατακτητές έδειξαν υπεροψία και περιφρόνηση προς τους «σχισματικούς» Έλληνες, οι οποίοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, αντιστάθηκαν αποφασιστικά στους Λατίνους.

6. Πότε αρχίζει να διαμορφώνεται η ελληνική εθνική συνείδηση;

Ήδη από το 1071 (ήττα στο Ματζικέρτ) και ιδίως όμως μετά την Άλωση της Πόλης (1204), ο Βυζαντινός άρχισε να συνδέεται με το ιστορικό του παρελθόν. Αρχαία ελληνική κληρονομιά και χριστιανική πίστη αρχίζουν να συμβιβάζονται στη συνείδησή του και να γίνονται τα συστατικά της στοιχεία. Η νέα αυτή ιδεολογία ισοδυναμεί με το ξύπνημα ενός εθνικού αισθήματος στον Ελληνισμό που αποτελεί πλέον το μοναδικό στήριγμα του Βυζαντίου.

7. Πώς εξελίχθηκαν τα ελληνικά κράτη; Ποιο από αυτά ανέκτησε την Πόλη;

Τα ελληνικά κράτη εδραίωσαν τη θέση τους, οργανώθηκαν στρατιωτικά και πολιτικά, πρόκοψαν στην οικονομία και τον πολιτισμό και επιδόθηκαν σε έναν αγώνα δρόμου για την ανάκτηση της Πόλης και την ανασύσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Το έργο αυτό πραγματοποιήθηκε τελικά από τον αυτοκράτορα της Νίκαιας Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγο (1261).

ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΟ ΨΗΦΙΑΚΟ ΒΙΒΛΙΟ

Δείτε τα παρακάτω βίντεο για τον Μυστρά

Πατήστε εδώ για μια διαδραστική προσομοίωση της Τραπεζούντας.

Πατήστε εδώ για  να δείτε  μια διαδραστική χρονογραμμή της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας.

Πατήστε εδώ για να δείτε μια διαδραστική χρονογραμμή ταυτόχρονα του δεσποτάτου της Ηπείρου, του δεσποτάτου του Μυστρά, της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας και της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας.

Πατήστε εδώ για να δείτε ένα διαδραστικό χρονολόγιο της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας.